Darcie pierza, wyskubki, wydzirki, pierzajki, szkubki to oddzieranie z gęsich (czasami innych) piór chorągiewek od twardych stosin oraz oddzielanie puchu. Dawniej wykonywane ręcznie w zimie. Gwarowe nazwy to szkubanie, skubaczki, poranie piyrzi. Kilkudniowe darcie pierza kończyło się poczęstunkiem lub zabawą, zwanymi wyskubkiem, będącymi formą zapłaty za pracę. Na Śląsku Opolskim używano gwarowego […]

Noc Kupały – zwana też nocą kupalną, kupalnocką, kupałą to słowiańskie święto związane z letnim przesileniem Słońca, obchodzone w czasie najkrótszej nocy w roku, co przypada około 21-22 czerwca. Kościół katolicki, nie mogąc wykorzenić corocznych obchodów Sobótki z wywodzącej się z wierzeń słowiańskich obyczajowości, podjął próbę zasymilowania święta z obrzędowością […]

Karnawał, zapusty to okres zimowych balów, maskarad, pochodów i zabaw. Rozpoczyna się najczęściej w dniu Trzech Króli, a kończy we wtorek przed Środą Popielcową, która oznacza początek wielkiego postu i oczekiwania na Wielkanoc. Nazwa pochodzi od włoskiego carnevale, z łaciny: carnem levāre („mięso usuwać”) bądź caro, vale („żegnaj mięso”). Pokrewne […]

Urodziny to zwyczaj świątecznego obchodzenia (czasami hucznego) rocznicy dnia, w którym ktoś się urodził. Zwykle wiąże się ze składaniem życzeń i wręczaniem prezentów jubilatowi. Tradycyjnym elementem obchodów urodzin w kulturze europejskiej jest tort urodzinowy, który ozdobiony jest specjalnymi świeczkami w liczbie odpowiadającej wiekowi jubilata. Jubilat ma za zadanie zdmuchnąć świeczki, […]

Wypas to wyprowadzanie i pilnowanie grupy zwierząt na pastwiskach, co jest ściśle związane z gospodarką pasterską. W Beskidach wypasano najczęściej owce na pastwiskach położonych poza wsiami, w pasie lasów – zwane polanami, bądź ponad ich granicą – zwane halami. Wypas, oprócz tego, że zapobiega ekspansji pospolitych, kosmopolitycznych chwastów i roślinności […]

Halloween to zwyczaj związany z maskaradą, obchodzony w wielu krajach w wieczór 31 października. Odniesienia do Halloween są często widoczne w kulturze popularnej, głównie amerykańskiej. Halloween najhuczniej jest obchodzony w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Irlandii i Wielkiej Brytanii. Mimo że dzień nie jest świętem urzędowym, cieszy się po święcie Bożego Narodzenia […]

Etnografia

etnografia co to jestEtnografia to dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych. W zależności od tradycji naukowej, pod pojęciem etnografia rozumie się wszystkie nauki etnologiczne bądź też jedną z nich.

Będąc jakościową metodą badawczą, etnografia koncentruje się na rozumieniu fenomenów kulturowych, które odzwierciedlają wiedzę na temat systemów rozumienia w życiu grup kulturowych. Metoda ta była pionierska dla społeczno-kulturowej antropologii, ale znalazła też zastosowanie także na innych polach nauk społecznych, m.in. w socjologii, badaniach nad komunikacją oraz w historii. Zajmuje się studiami nad ludźmi, grupami etnicznymi, formacjami etnicznymi, m.in. ich etnogenezą, kompozycją, zmianami, charakterystyką dobrobytu społecznego, a także ich materialną oraz duchową kulturą. Etnografia znajduje zastosowanie w pozyskiwaniu danych empirycznych na temat ludzkich społeczności oraz kultury. Zbiór danych jest przygotowywany w oparciu o obserwację uczestniczącą, wywiady, kwestionariusze itd.

Celem etnografii jest opis przedmiotu studiów, tych którzy stanowią przedmiot badań. Zamiennie są wykorzystywane także takie określenia jak badania terenowe, czy opis przypadku, które są używane jako synonim etnografii. Zajmuje się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych.

Celem etnografii jako metody badawczej jest pozyskanie danych, które mówią o znaczeniu społecznym i potocznym rozumieniu, ludzi – informatorów, w ich naturalnym środowisku życia, czyli terenie badawczym etnografa (antropologa, etnologa). Pewnym ideałem były badania prowadzone w sposób, który ogranicza wpływ badacza na obserwowane środowisko, a także umożliwiające stworzenie pogłębionej charakterystyki, a także bardziej pogłębionego portretu informatorów oraz ich środowiska kulturowego, które stanowi przedmiot zainteresowania etnografów.

Tradycyjnie etnografowie poszukiwali wiedzy na temat badanej społeczności przez pozyskiwanie informatorów posiadających dużą wiedzę na temat danej wspólnoty, a także takich, którzy byli w stanie dostarczyć etnografowi kolejnych informatorów, jak również przez długotrwałe pobyty badawcze w miejscu będącym przedmiotem zainteresowania badacza. Jest to nadal stosowane w etnografii technika badawcza. Proces ten pozwala na odkrywanie wspólnych kulturowych podobieństw związanych z tematem badania.

Etnografia jest bardzo mocno związana także z osobistym doświadczeniem badacza. Kluczem do tego procesu jest raczej partycypacja i uczestnictwo niż sama obserwacja. Należy także stwierdzić, że etnografia jest bardzo skuteczną metodą badań społecznych, która pozwala oprzeć zdobytą wiedzę na danych jakościowych, a nie tylko ilościowych, charakterystycznych bardziej dla socjologii, czy demoskopii, nie tracąc przy tym wartości empirycznej pozyskanych danych. Znajduje zastosowanie w badaniach opinii publicznej oraz badaniach marketingowych.