Gumiennik

Gumiennik lub owinnik to w wierzeniach słowiańskich demon zamieszkujący gumno i opiekujący się składowanym w nim zbożem. Miał wygląd małego dziadka z długimi włosami, brodą i wąsami. Umiał szczekać jak pies i zamieniać się w kota. Gumiennik miał bardzo zmienną naturę. Strzegł zboża w gumnie przed ogniem, złodziejami i szkodnikami, […]

Jaroszek

Jaroszek to demon polny występujący na Śląsku. Jaroszek pokazuje się na błotnistych polach mamiąc ludzi pod postacią kuropatwy, bażanta lub zająca. Próba złapania jaroszka może się skończyć utonięciem w błocie, ale jeśli uda się go złapać, wtenczas przeobraża się on w demona domowego, który staje się pomocnikiem w sprawach domowych.

Jablón

Jablón, Jablon to kaszubski demon będący mieszkańcem sadów i opiekunem drzew, krzewów owocowych oraz ogrodów, a także domniemanym sprawca kradzieży owoców i warzyw. Drewniana figura przedstawiająca Jablóna, jako jedna z 13 figur szlaku turystycznego „Poczuj kaszubskiego ducha” współfinansowanego ze środków unijnych i wykonana przez Jana Redźko na podstawie opracowania „Bogowie […]

Jędza

Jędza, jęza, jęga, zła baba, jędza baba, jędzyna to demon starosłowiański, pierwotnie zła bogini, wyobrażająca chorobę i gniew, po chrystianizacji zdegradowana do miana gniewliwej, wychudzonej czarownicy, o charakterze strzygi, porywająca i pożerająca dzieci. Była starą, wysoką, chudą, bardzo złą kobietą, zamieszkującą pustkowia. Wykradała matkom dzieci, zasadzała do klatek, wykarmiała, a […]

Julki

Julki to karzełki, prawdopodobnie dusze zmarłych przodków z wierzeń ludności Pomorza z okolic Łabusza i Jamna. Zamieszkujące podziemia wzgórz i kurhanów. Sprzyjające ludziom w okresie głodu poprzez dzielenie się z nimi zapasami żywności.

Jigrzan

Jigrzan to kaszubski dobrotliwy duch, opiekun zabaw, imprez, tańców i wszelkich rozrywek. Dawniej towarzyszący również uroczystościom ku czci Słońca, światła i ognia. Mówiono, że Jirzan sprawia komuś radość, ktoś jest wesoły jak Jigrzan. Drewniana figura przedstawiająca Jigrzana, jako jedna z 13 figur szlaku turystycznego „Poczuj kaszubskiego ducha” współfinansowanego ze środków […]

Etnografia

etnografia co to jestEtnografia to dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych. W zależności od tradycji naukowej, pod pojęciem etnografia rozumie się wszystkie nauki etnologiczne bądź też jedną z nich.

Będąc jakościową metodą badawczą, etnografia koncentruje się na rozumieniu fenomenów kulturowych, które odzwierciedlają wiedzę na temat systemów rozumienia w życiu grup kulturowych. Metoda ta była pionierska dla społeczno-kulturowej antropologii, ale znalazła też zastosowanie także na innych polach nauk społecznych, m.in. w socjologii, badaniach nad komunikacją oraz w historii. Zajmuje się studiami nad ludźmi, grupami etnicznymi, formacjami etnicznymi, m.in. ich etnogenezą, kompozycją, zmianami, charakterystyką dobrobytu społecznego, a także ich materialną oraz duchową kulturą. Etnografia znajduje zastosowanie w pozyskiwaniu danych empirycznych na temat ludzkich społeczności oraz kultury. Zbiór danych jest przygotowywany w oparciu o obserwację uczestniczącą, wywiady, kwestionariusze itd.

Celem etnografii jest opis przedmiotu studiów, tych którzy stanowią przedmiot badań. Zamiennie są wykorzystywane także takie określenia jak badania terenowe, czy opis przypadku, które są używane jako synonim etnografii. Zajmuje się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych.

Celem etnografii jako metody badawczej jest pozyskanie danych, które mówią o znaczeniu społecznym i potocznym rozumieniu, ludzi – informatorów, w ich naturalnym środowisku życia, czyli terenie badawczym etnografa (antropologa, etnologa). Pewnym ideałem były badania prowadzone w sposób, który ogranicza wpływ badacza na obserwowane środowisko, a także umożliwiające stworzenie pogłębionej charakterystyki, a także bardziej pogłębionego portretu informatorów oraz ich środowiska kulturowego, które stanowi przedmiot zainteresowania etnografów.

Tradycyjnie etnografowie poszukiwali wiedzy na temat badanej społeczności przez pozyskiwanie informatorów posiadających dużą wiedzę na temat danej wspólnoty, a także takich, którzy byli w stanie dostarczyć etnografowi kolejnych informatorów, jak również przez długotrwałe pobyty badawcze w miejscu będącym przedmiotem zainteresowania badacza. Jest to nadal stosowane w etnografii technika badawcza. Proces ten pozwala na odkrywanie wspólnych kulturowych podobieństw związanych z tematem badania.

Etnografia jest bardzo mocno związana także z osobistym doświadczeniem badacza. Kluczem do tego procesu jest raczej partycypacja i uczestnictwo niż sama obserwacja. Należy także stwierdzić, że etnografia jest bardzo skuteczną metodą badań społecznych, która pozwala oprzeć zdobytą wiedzę na danych jakościowych, a nie tylko ilościowych, charakterystycznych bardziej dla socjologii, czy demoskopii, nie tracąc przy tym wartości empirycznej pozyskanych danych. Znajduje zastosowanie w badaniach opinii publicznej oraz badaniach marketingowych.