Licho to postać z wierzeń dawnych Słowian, zły demon personifikujący nieszczęście, zły los i choroby. Licho miało rzadko ukazywać się ludziom. Gdy już to czyniło, przybierało postać przeraźliwie wychudzonej kobiety z jednym okiem. Licho wędrowało po świecie w poszukiwaniu miejsc, w których ludzie żyją szczęśliwie. Zazwyczaj podpalało budynki, zsyłało głód, […]

Lubiczk to kaszubski duch opiekuńczy miłości i seksu. Wierzono, że Lubiczka przekazują sobie zakochani, a on sprawia, iż nie mogą już żyć bez siebie. Drewniana figura przedstawiająca Lubiczka, jako jedna z 13 figur szlaku turystycznego „Poczuj kaszubskiego ducha” współfinansowanego ze środków unijnych i wykonana przez Jana Redźko na podstawie opracowania […]

Ludki to w wierzeniach Łużyczan utożsamiane z duszami przodków demony ziemne lub domowe, pokrewne krasnoludkom. Wyobrażano je sobie pod postacią malutkich istot z brodami, odzianych na czerwono lub biało. Zamieszkiwały jaskinie pod górami i pagórkami, stąd często wzniesienia takie nazywano ludkowymi górami. Uciekały przed dźwiękiem dzwonów kościelnych. Uważano je za […]

Łapiduch to demon słowiański z wierzeń ludności Puszczy Sandomierskiej, czyhający na pokutujące dusze i dręczący je. Łapiduch przypominał wyglądem bulwiastą kulę wspierającą się na pięciopalczastych, szponowatych stopach oraz z krótkimi rękami i długimi palcami uzbrojonymi w ostre pazury. Siedzibą jego były pustkowia, gdzie czatował na pokutujące dusze, Kiedy udało mu […]

Macica to demon, straszydło z okolic Działdowa, kurcz żołądka, kolka żołądkowa, pojmowany jako przejaw oddziaływania czegoś złego, tkwiącego w ciele człowieka. Wyobrażano go sobie w postaci robaka z mocnymi szponami i kleszczami, którymi, gdy był pobudzony i podrażniony, szczypał i szarpał ludzkie wnętrzności. Każdy człowiek miał w sobie macicę, która […]

Maruda (człowiek nudny, gderający, ślamazarny, opieszały, uciążliwy, żmudny, guzdrała) to demoniczna postać kobieca dręcząca dzieci w kołyskach, niepozwalająca im zasnąć, doprowadzająca do płaczu. W XIX wieku, aby chronić dzieci przed marudą, stosowano specjalne zabiegi magiczne, m.in.: kładziono w pokoju, gdzie spało niemowlę, miskę z wodą, a w niej kłębek nici, […]

Etnografia

etnografia co to jestEtnografia to dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych. W zależności od tradycji naukowej, pod pojęciem etnografia rozumie się wszystkie nauki etnologiczne bądź też jedną z nich.

Będąc jakościową metodą badawczą, etnografia koncentruje się na rozumieniu fenomenów kulturowych, które odzwierciedlają wiedzę na temat systemów rozumienia w życiu grup kulturowych. Metoda ta była pionierska dla społeczno-kulturowej antropologii, ale znalazła też zastosowanie także na innych polach nauk społecznych, m.in. w socjologii, badaniach nad komunikacją oraz w historii. Zajmuje się studiami nad ludźmi, grupami etnicznymi, formacjami etnicznymi, m.in. ich etnogenezą, kompozycją, zmianami, charakterystyką dobrobytu społecznego, a także ich materialną oraz duchową kulturą. Etnografia znajduje zastosowanie w pozyskiwaniu danych empirycznych na temat ludzkich społeczności oraz kultury. Zbiór danych jest przygotowywany w oparciu o obserwację uczestniczącą, wywiady, kwestionariusze itd.

Celem etnografii jest opis przedmiotu studiów, tych którzy stanowią przedmiot badań. Zamiennie są wykorzystywane także takie określenia jak badania terenowe, czy opis przypadku, które są używane jako synonim etnografii. Zajmuje się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych.

Celem etnografii jako metody badawczej jest pozyskanie danych, które mówią o znaczeniu społecznym i potocznym rozumieniu, ludzi – informatorów, w ich naturalnym środowisku życia, czyli terenie badawczym etnografa (antropologa, etnologa). Pewnym ideałem były badania prowadzone w sposób, który ogranicza wpływ badacza na obserwowane środowisko, a także umożliwiające stworzenie pogłębionej charakterystyki, a także bardziej pogłębionego portretu informatorów oraz ich środowiska kulturowego, które stanowi przedmiot zainteresowania etnografów.

Tradycyjnie etnografowie poszukiwali wiedzy na temat badanej społeczności przez pozyskiwanie informatorów posiadających dużą wiedzę na temat danej wspólnoty, a także takich, którzy byli w stanie dostarczyć etnografowi kolejnych informatorów, jak również przez długotrwałe pobyty badawcze w miejscu będącym przedmiotem zainteresowania badacza. Jest to nadal stosowane w etnografii technika badawcza. Proces ten pozwala na odkrywanie wspólnych kulturowych podobieństw związanych z tematem badania.

Etnografia jest bardzo mocno związana także z osobistym doświadczeniem badacza. Kluczem do tego procesu jest raczej partycypacja i uczestnictwo niż sama obserwacja. Należy także stwierdzić, że etnografia jest bardzo skuteczną metodą badań społecznych, która pozwala oprzeć zdobytą wiedzę na danych jakościowych, a nie tylko ilościowych, charakterystycznych bardziej dla socjologii, czy demoskopii, nie tracąc przy tym wartości empirycznej pozyskanych danych. Znajduje zastosowanie w badaniach opinii publicznej oraz badaniach marketingowych.